Endüljans
Cennet ile cehennem arasında olduğuna inanılan ve insanların günahlarından arınmak için bekletildikleri yer olan Araf'ta çekecekleri cezaların belirli bir sevap işlemeleri karşılığında Katolik Kilisesi'nce bağışlanmasına endüljans denir. Fransızca'da "göz yumma, hoşgörme" anlamına gelen indulgence (okunuşu: andüljon) kelimesinden gelmektedir.
Katolik Kilisesi, günah işleyen birinin daha sonra bu günahından dolayı pişmanlık duyması ve hatta Tanrı tarafından bağışlanması halinde bile işlemiş olduğu bu günahı yüzünden ya bu dünya da ya da Araf'ta acı çekerek cezalandırılacağını söylüyor ve Hazreti İsa ile azizlerin yaptıkları iyiliklerden ötürü Tanrı'nın Papa'ya bu cezayı hafifletme yetkisi verdiğini iddia ediyorlardı. İlk başlarda endüljans kuralları çok sertti. Günankar kişiler pişmanlılarını göstermek için ağır koşullar altında yıllarca dua eder, sadaka verir ve oruç tutarlardı. 14. Yüzyılda kilisiye gelir sağlamak için para karşılığında endüljans verilmesi uygulaması kontrolden çıkmıştı ve bir çok din adamının da tepkisini çekiyordu. Endüljans satışından toplanan paraların bir kısmı ile kiliseler, hastaneler, okullar, yollar ve köprüler yapıldı.
Alman din adamı Martin Luther (1483-1546) 1517'de kilisenin tepkisini çekecek olan ve Endüljans satışına karşı çıkan Doksan Beş tezini yayınladı. İnsanların yalnızca kişisel inançlarıyla günahlarından kurtulabileciğine inanan Luther, endüljans uygulamasını tümüyle reddetti. Dini sapkınlıkla suçlanan Luther görüşlerini değiştirmeyi reddetmesi üzerine bir süre sonra Papa tarafından aforoz edilerek dinden çıkarıldı.
