iran'ın etnik yapısı

iran'ın etnik ve dini yapısı

Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun (1037-1157) İran'ı fethiyle başlayan İran'daki Türk kökenli hanedanların eğemenliği, bir Fars olan Rıza Pehlevi'nin (1878-1944) Kaçar Hanedanı'nın son şahı olan Ahmed Kaçar'ı (1898-1930) 1925 yılında devirerek Pehlevi Hanedanı'nı kurmasıyla sona ermiştir. Bu nedenle bugün İran'da çoğunluğu Azerbaycan Türk'ü (Azeri, Azeri Türk'ü) olmak üzere azımsanamayacak kadar büyüklükte bir Türk nüfusu bulunmaktadır.

iran'ın etnik yapısı

İran'da 2020 sonu itibari ile 83-84 milyon arasında insan yaşadığı tahmin edilmektedir.

Etnik yapısını incelediğimizde üçte ikisinden biraz azı olmak üzere % 61 ile Farslar ilk sırada yer alır. Farslar İran'ın daha çok orta bölgelerinde yaşamaktadır. İkinci sıra da ise % 16 ile Azeriler gelir. Azeriler, İran'ın kuzeybatısı ile Azerbaycan ve Türkiye sınırına yakın bölgelerde yoğunlaşmışlardır. İran nüfusunun % 10 Kürttür ve Kürtler genel olarak Irak ve Türkiye ile Türkmenistan sınırına yakın bölgelerde yaşar. Dördüncü sıra da gelen Lurlar ise % 6 bir nüfus oranına sahip olup daha çok güneybatı İran ile Basra Körfezi civarına yakın bölgelerde yaşamaktadır. İran'daki diğer en büyük etnik topluluklar % 2 ile Türkmenler, % 2 ile Araplar, % 2 ile Beluciler ile % 1 ile Ermeniler, Gürcüler, Asuriler, Çerkezler ve Yahudilerdir.

iran'ın dini yapısı

İran genel olarak bir şii (şia) devleti olarak bilinsede ülkede önemli oranda sünni nüfusta yaşamaktadır. Bunun sebebi bir Azeri Türk'ü olan Şah İsmail'in 16. yüzyılın hemen başında Akkoyunlular Devleti'ni (1378-1501) yıkarak İran'da Safevi hanedanını kurmasından sonra İran'ı "Şiileştirme Politikasına" karşı bu mezhebi kabul etmeyen çok sayıda kişinin olmasıdır. Bugün İran nüfusunun % 98'i müslüman olup; bunların % 90'i Şii, % 8 Sünni ve % 2 ise diğer İslami gruplardır. Nüfusun % 2 ise müslüman olmayan Hıristiyan, Bahai, Zerdüşt, Yezidi, Yahudi ve başka inançlara mensup topluluklardan oluşmaktadır.