Bundan önceki yazılarda JS nedir ve bu dili öğrenmek için gerekli olan kaynaklar nelerdir konusuna kısaca değinmiştim. Bundan sonra yayınlayacağım makalelerde her konuyu detaylı bir şekilde anlatmak istiyorum. Eğer dil tercihiniz JS olursa bundan sonra birlikte size uygun olan makaleleri hesabım üzerinden okuyabilirsiniz. Yukarıdaki konuyu gelmeden önce kısaca bir js web projesinin anatomisini değerlendirmek istiyorum.
Eğer bir js web projesi yapmak istiyorsanız bazı teknolojileri bilmeniz gerekiyor. Aslında burada JS web projesi yerine NodeJS projesi demek daha doğru, ama bence farketmez ha kel hasan ha hasan kel misali. NodeJS bildiğiniz üzere server tarafında JS yazabileceğiniz bir enviroment. JS projesi yapmak için neler gerekiyor. Genel olarak böyle bir proje üç ana parçanın birleşmesiyle oluşur. Bu üç ana parçalar aşağıdaki gibidir;
- Front-End → Client
- Back-End → Server
- Database
Yukarıdaki üç madde sadece web projeleri için geçerli değil örneğin kapalı bir SAP sisteminiz veya windows uygulamaları yapıyorsanız bu üç madde yine geçerli olacaktır. Aslında yazılımın temel mantığı basit, nasıl işliyor bu süreç veriyi kullanıcıya göster ve işlemesine izin ver(Client), kullanıcıdan aldığı veriyi işle ve başka sistemlerle entegrasyon işlemlerini yap(Server) son olarak işlemiş olduğun veriyi veritabanında sakla.
Peki bir nodejs projesinde hangi dilleri bilmemiz gerekiyor. Kısaca bilmemiz gereken diller HTML, CSS ve JS. Bu dilleri öğrendikten sonra rahatlıkla bir websitesi oluşturabilirsiniz. Burada şunu da eklemek gerekiyor. HTML ve CSS sadece client tarafında kullanılır. Peki bunlar bu client tarafında ne işe yarar. HTML ile elementleri yerleştirirsiniz, CSS ile yerleştirmiş olduğunuz elementlerin tasarımını yaparsınız JS ilede bu renkli olan elementlere hareket ve dinamiklik katarsanız. Ev metaforu ile bunu anlatırsak, tuğlalarınız HTML elementlerini, boyanız ve evinizin tasarımı CSS propertylerini , ziliniz, elektriğiniz ve diğer hareket eden parçalarınızda JS fonksiyonlarını temsil eder.
Peki bu üç dili bilince ben hemen projeye başlayabilir bununla bylge tarzı proje oluşturabilirmiyim? Cevabım ne yazık ki hayır olacak. Tabi bir site yapılabilir ancak dinamik, çok fazla aksiyonu sahip, hızlı bir site yapmak şu anda dillerin vanilla haliyle çok mümkün değil. Bunun için her projenin kademesinde framework ve library adını verdiğimiz yapıları kullanmamız gerekir. Örneğin, Bylge 'nin üzerinde client tarafında
