bylge-logo

    Bylge

    Kuşkonmaz

    Kuşkonmaz Nedir? Biri sebze olarak yenen, diğerleri ise süs amacıyla yetiştirilen 212 bitki türünün genel adıdır. Sebze olarak tüketilen kuşkonmaz (Asparagus o

    Picture of the Pow

    Pow

    @pow

    Kuşkonmaz Nedir?


    Biri sebze olarak yenen, diğerleri ise süs amacıyla yetiştirilen 212 bitki türünün genel adıdır. Sebze olarak tüketilen kuşkonmaz (Asparagus officinalis), çalılık ve dikenlerin arasında yetişen ve toplaması zahmetli bir bitkidir. Hepside zambakgiller (Liliaceae) ailesinin Asparagus cinsinden olup yabanilerine ılıman iklim bölgelerinde sıkça rastlanır. Halk dilinde "serçe otu" olarak ta bilinen kuşkonmaz çok yıllık bir bitki türü olup genç sürgünleri sebze olarak tüketilir. Kuşkonmazın Asparagus densiflorus olarak bilinen bir türü süs bitkisi olarak yetiştirilir. Süs kuşkonmaz bitkilerinin içinde en bilinenlerinden olan tül kuşkonmazı (Asparagus plumosus) ise tüy gibi ince, güzel görünümlü yaprakları için yetiştirilen bir saksı bitkisidir.


    Çok eskiçağlarda kendi doğal ortamından alınıp taze sürgünleri için yetiştirilmeye başlanan Asparagus officinalis, kendine özgü tadı nedeniyle bir sebze olarak ve idrar söktürücü özellikleri ve afrodizyak (cinsel gücü arttırıcı) etkisi nedeniyle de tıpta kullanılmıştır. M.Ö. 3000 yılına ait bir Mısır frizinde bir adak olarak resmedildiği görülmektedir. Eski dönemlerde Suriye ve İspanya'da da biliniyordu. Ayrıca Eski Yunanlar ve Romalılar onu mevsiminde taze olarak yerler ve kalanını da kışın tüketmek üzere kuruturlardı.


    Kuşkonmaz


    Kuşkonmaz bugün dünyanın her yerinde yetişir ve bahar sebzesi olarak bilinir. En büyük üreticileri ise sırasıyla Çin, Peru, Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri'dir. Türkiye'de ise, taze sebze olarak manav ve pazarlarda pek göremediğimiz, daha çok büyük marketlerin raflarında konserve olarak satılan bu bitki neredeyse yok denecek kadar az üretilmekte ve tüketilmektedir. Kuşkonmaz yetiştirmek sabır ve zaman isteyen bir iştir. Tohumları ekildikten sonra yenilebilir mızrak şeklindeki taze sürgünlerin elde edilmesi 3-4 yılı alabilir. Bu uzun bekleme ve kısa mevsim süresi, kuşkonmaza lüks bir sebze olarak yüksek bir statü kazandırmıştır.Bu durum ara sıra piyasada fiyatında yaşanan dalgalanmaları da açıklar. Ancak, hazırlaması ve pişirilmesi en kolay olan sebzelerden biridir. Kuşkonmaz, A, B1, B2 ve C vitaminlerinin dışında karbonhidrat, yağ, protein ve çeşitli minareller bakımından oldukça zengin bir besin maddesidir. Izgarası yapılabilir, buharda pişirilebilir, kavrulabilir, çorbası yapılabilir, garnitür ve salata olarak tüketilebilir. Tadı mevsimine, yetiştiği toprağa ve çeşidine göre değişiklik gösterebilmekle birlikte genel olarak, brokoli veya yoğun aromalı bir yeşil fasulye gibidir. Beyaz ve mor çeşitleri daha hafiftir ve beraber pişirildiği yiyeceklerden lezzet alır.


    Kuşkonmaz


    Kuşkonmazın Yetiştirilmesi ve Hasatı


    Kuşkonmaz bitkisi en iyi mineralce zengin, kumlu ve yumuşak topraklarda yetişir. Üretimi tohumla veya çelik yöntemi ile gerçekleştirilir. Bitki gelişimini 3-4 yıl arasında tamamlayarak ilk sürgünlerini vermeye başlar. Kuşkonmaz bitkisinin sebze olarak yenen kısmı bu taze sürgünleridir. Bir kuşkonmaz bitkisi ortalama 15-20 yıl boyunca her yıl yeni bir sürgün vermeye devam eder. Sürgünler, henüz tepedeki yapraklar tomurcuk halindeyken (yaklaşık 25 cm yüksekliğindeyken) kesilerek hasat edilir. Sürgünlerin 1,5-2 ay içerisinde kesilmesi gerekir. Bu süre içerisinde kesilmeyen sürgünler yumuşaklıklarını yitirerek sertleşmeye ve dallanmaya başlar. Eğer bir kuşkonmaz bitkisi hasat edilmeyip kendi haline bırakılırsa 100-150 cm'ye kadar boylanabilir.


    Kuşkonmazın Faydaları






    Published Date:

    December 16, 2020

    Updated Date:

    December 02, 2023