Kuzey Işıkları veya Aurora

Genel Bilgi ve Oluşma Nedenleri

Dans eden ışıklar adıylada bilinen Kuzey Işıkları veya Auroralar, güneşten gelen elektrik yüklü parçacıkların dünya atmosferine girerken, atmosferde yer alan gaz parçacıklarıyla çarpışmasının sonucu oluşan gözle görülebilen ve farklı renklerde oluşan ışık hüzmelerine verilen genel addır.Kuzey Işıkları dünyanın sadece güney ve kuzey yarım kürenin kutup bölgelerine yakın yerlerinde görülür. Kuzeyde görülen bu ışık demetlerine “Kuzey Işıkları” denirken, güneyde görülenlerine ise “Güney Işıkları” adı verilir.

Güneş yüzeyi milyonlarca derece sıcaklığa sahiptir, bu yüksek sıcaklıkta güneş yüzeyinde bol miktarda yer alan bu gaz molekülleri patlayıcı ve yüksek enerjilidir. Güneşin kendi ekseni etrafından dönmesinden dolayı güneş atmosferinden dışarı fırlatılan ve güneşin manyetik alanının geçmeyi başaran moleküllerin elektron ve protonları güneş rüzgarıyla dünyaya doğru savrulurlar. Dünyamıza doğru yönelen bu parçacıklar genellikle dünyamızın manyetik alanı tarafından geri uzaya gönderilirler. Ancak, manyetik alan tarafından yansıtılamayan bazı parçacıklar, özellikle kuzey ve güneş kutup bölgelerinde zayıf ve açık olan atmosfer boşluklarından içeriye girerek atmosferde yer alan diğer gaz molekülleriyle çarpışarak, bugün Kuzey Işıkları dediğimiz doğa harikası ışık demetlerini oluştururlar.

Renk ve Yapı

Kuzey Işıkları, kırmızı, sarı, yeşil, mavi ve mor gibi farklı renklerde oluşabiliyor olmalarına rağmen, soluk yeşil ve pembe renkte oluşan kuzey ışıkları daha yaygın olarak görülür. Farklı renkte olmalarının nedeni, atmosferimizde yer alan farklı tipteki moleküller ve parçacıklardır. Farklı tipteki ve türdeki parçacıklar, güneşten gelen bu elektrikli yüklü parçalarla çarpıştıkları zaman, atmosferde yoğun ve baskın olan molekülün içeriğine göre farklı renklere bürünürler. Yukarıda da söylediğim gibi baskın renkleri yeşildir, bunun sebebi atmosferimizin 60 km üzerinde yer alan ve fazla miktarda bulunan oksijendir. Eğer çarpışmanın gerçekleştiği noktada atmosferde nitrojen yoğunluğu var ise bu durumda ışıklar mavi veya soluk kırmızı şeklinde görünürler.

Kuzey ışıkları gece bulunduğunuz bölgeyi aydınlatabilecek kadar parlaktırlar. Gökyüzünden oluşma formları zamana, bölgeye ve sıcaklığa göre değişiklik göstermektedir. Yaygın formları; bulutsu, yamalı, dağınık, çizgisel, eliptik ve bunlardan başka farklı formlarda meydana gelebilirler.

Nereden ve Ne Zaman İzlenebilir

Kuzey Işıkları genellikle, dünyamızın iki farklı yarım küresinin kutup noktalarında sıklıkla görülürler. Kuzey Işıkları, aynı anda aynı yarım kürede aynı şekillere sahiptir. Kuzey Yarım Kürede; Amerikanın Kuzeyi, Kanada, Norveç, İzlanda, Grönland ve Sibirya'nın kuzey bölgelerinde görülebilirler.

Güney Işıkları, Kuzey Işıklarına nazaran daha az sıklıkla meydana gelir ve Kuzey Işıkları kadar yaygın değildir. Genel olarak bölgesel olarak medyadana gelen Güney Işıkları daha çok güneş kutup bölgesinin yakın yerlerinde ve Hindistan Okyanusu çevresinden izlenebilirler. Kuzey Işıkları için en iyi zaman kuzey kutbu için kış zamanıdır. Ayrıca Kuzey Işıklarını net ve berrak bir şekilde izleyebilmek için günün gece ve havanın bulutsuz olması gerekir.