Startup, bir veya birden fazla girişimci tarafından kurulan, pazara eşsiz bir ürün veya başka bir ürünü geliştirmek için kurulan genç firmalara verilen genel addır. Startup projesi ise daha şirket haline gelememiş, fikir olarak yer alan, ürün veya hizmet olarak pazarda yer alan ancak şirket olarak hayatına devam etmeyen projelere verilen isimdir. Genel olarak startup projeleri, bir startup olarak değerlendirilemez, bir projenin startup olması için kesinlikle bir şirkete sahip olması ve yasal olarak ülke sınırları içerisinde faaliyet göstermesi gerekmektedir. Startup şirketlerinin sermayeleri çoğunlukla şirketi kuran girişimcilerin kendileri, aileleri veya çevreleri tarafından karşılanır.
Startup şirketlerinde ilk kuruluş aşamasında ve belirli bir süre gelir elde edemezler. Startup şirketleri kuruluşlarında benzersiz bir fikirler ile başlarlar veya bir ürün geliştirirler nihayetinde ise pazara sunarlar. Şirket yeni kurulduğundan dolayı, başlangıç aşamalarında para, insan ve diğer kaynakların eksikliğini fazlasıyla hissederler. Ancak, ülkeden ülkeye değişmekle birlikte yeni şirketler için tabiki burada startup şirketinin başlamış endüstri koluda önemli olmakla birlikte, bazı devletler yeni kurulan bu şirketlere hibeler, karşılıksız krediler ve uzun süreleri borçlar ile kaynak oluşturmaya çalışırlar. Startup şirketlerinin en büyük destekçilerinden biri ülkemizde yaygın olmasında beyaz meleklerdir. Beyaz melekler, şirkete yaptıkları yatırımlarla, startupların ilk kuruluş aşamasından gelişme aşamasına geçmesinde büyük önem arz ederler.
Startup şirketlerinin genel olarak yüksek risk taşırlar ve başarı oranları diğer şirketlere nazaran hayli düşüktür. Buna, geçmişten günümüze büyük başarı yakalamış ve dünyanın en büyük firmaları haline gelmiş ve kurulduğu ülkenin sınırlarını aşmış ve global olmuş startup şirketleri vardır. Bunlar arasında sayabileceğimiz şirketler; Bill Gates tarafından kurulan Microsoft, Henry Ford tarafından kurulan Ford veya Ray Kroc tarafından kurulan McDonald’s sayılabilir.
Startup şirketleri için kesin tanımlamalar yapmak olası değildir, özellikle bu tanım faaliyet gösterdiğiniz ülkeleye ve sektöre göre değişiklik gösterecektir. Startup, kobiler ve küçük şirketlere benzer nitelikleri taşırlar. Ancak yinede bir startup ’ın genel karakteristiklerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
- Personeller birbirlerini tanırlar, kuruluş aşamasında 1-3 kişi arasında işe başlarlar
- Temel amaçları hızlı büyümek, yüksek gelir elde etmek ve nihayetinde kurumsal şirket olmaktır.Bu yönüyle kobilerden ve küçük şirketlerden ayrılırlar.
- Hedefleri, faaliyet gösterdikleri alanda bir problemi çözmek ve daha kolay hale getirmektir.
- Dünyayı değiştirebilecek yenilikçi fikirlere sahiptir.
- Personel sayıları 1 ile 50 arasındadır.
- Şirket içi roller çok değişkendir, herkesin tam olarak rolleri belirlenmemiştir. Şirket kültürü daha oturmamıştır.
- Şirket kurucusu genel olarak şirket kararlarında tam yetkilidir.
- Ekonomik şoklardan çok hızlı etkilenirler, şirket yaşam süresi en büyük problemdir.
- Küçük olmalarından kaynaklı çok hızlı karar verebilirler ve sektör içinde hızlı yön değiştirebilirler.
- Eğer benzersiz bir ürün ile piyasada yer alıyorlarsa ürün piyasanın bütün kaymağını toplayabilir ve kurumsal şirket haline dönüşebilirler.
- Şirket farklı bölümlerden oluşmadığı için kararlarını çok hızlı alır ve uygulamaya koyarlar.
Startup şirketlerinin yaşam süreleri içinde ne kadar kalacakları belli değildir, startup olarak kurulan bir şirket uzun süre bu şekilde devam edebilir, yani beş yıllık bir şirket kurumsal şirket aşamasına geçememiş ise hala startup olarak tanımlanabilir.
Yukarıdaki yazdıklarımız tabi ki her zaman startup ‘ın tam tanımlamaz, bu konudaki çalışmalar ve düşünceler her zaman kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Benim en çok sevdiğim startup tanımlarından biri ise The Lean Startup kitabından yazarı Eric Ries tarafından verilen tanımdır. Ries ‘e göre startup;
Startup, yeni bir ürün-hizmet yaratmak veya geliştirmek için kurulan ve tamamen belirsiz koşullarda bu işi gerçekleştiren insanlar topluluğu kurumudur.
