Uygulama Yazılımları Nelerdir? | Uygulama Yazılımı Nedir?

İngilizcede "Application Software" adlandırılan bilgisayar programları, Türkçe'mizde Uygulama Yazılımları ismiyle bilinir.

Uygulama Yazılımı hakkında bilmemiz gereken ilk konu bu kavramın çok ama çok geniş bir kullanımının olmasıdır. Uygulama yazılımı, genel olarak son kullanıcı için hazırlanan programlar ve programlar dizisine verilen genel addır. Mesela, bylge.com son kullanıcı olarak bir kişiye hitap etmesi nedeniyle bu alan içine girer ve uygulama yazılımı adı verilir. Aynı zamanda bu konuda verilebilecek en güzel örneklerden biride Android ve IOS üzerindeki uygulamalar, oyunlar ve kısaca direkt olarak üzerinde işlem yapabildiğimiz diğer çeşitli programlardır.

Bir programın uygulama yazılımı diyebilmemiz için insanla direkt olarak iletişime geçmesi gerekir. Mesala, Microsoft Word-Excel, internet siteleri, mobil uygulamalar ve daha fazlası direkt insanla iletişime geçmeleri nedeniyle uygulama yazılımları adını alırlar. Programlar ve yazılımlar sadece insanlarla iletişime geçmek için kullanılmaz, bazı durumlarda başka bir programla entegre bir biçimde çalışmak için tasarlanır. Bu tür yazılımlara üçüncü parti yazılımları veya sistem yazılımları adı veriler. Mesela, bugün otomobil beyinlerinde kullanılan bazı programlar, işletim sistemleri, google'ın arama işlemleri için kullanmış olduğu yapay zeka ve oyun motorları sistem yazılımlarının en güzel örnekleridir.

Uygulama yazılımını, yukarıda ki özetlenmesinin yanı sıra farklı şekilde de ifade edilebilir. Uygulama yazımları çalışabilmek için farklı bir programa ihtiyaç duyarlar. Örneğin, bylge.com size bu makaleyi sunabilmek için bir tarayıcıya ihtiyaç duyar bundan dolayı kendisi bir uygulama yazılımıdır, ayrıca bir tarayıcı da çalışabilmek için diğer bir programa yani işletim sistemine ihtiyaç duyar. Bu programlar direkt olarak bilgisayar donanımları ile iletişime geçemezler, yani makine kodunu kullanarak kendini çalıştırmaktan yoksundurlar. Yukarıda vermiş olduğum iki örnek olan bylge.com ve tarayıcı; Windows, Linüx ve MacOs gibi işletim sistemlerinin varlığında işlemlerini yapabilirler. Windows, Linux ve MacOs ise başka bir programa ihtiyaç duymazlar çünkü kendileri bilgisayarın elektronik donanımları ile makine kodları aracılığıyla direkt olarak bağlantı kurduklarından dolayı uygulama yazılımı değil sistem yazılımlarıdır.

Uygulama yazılımların tek bir amacı yoktur hepsinin belirli bir alanın ihtiyacını giderecek spesifik amaçlar için tasarlanmıştır. Bugün sosyal ilişkilerimizi yürüttüğümüz sosyal platformlar, dosyalarımızı oluşturduğumuz ve düzenlediğimiz ofis programları, internette sörf yapmak için kullandığımız tarayıcılar ve daha karmaşık kullanıma sahip veri tabanları işlemek ve düzenlemek için kullandığınız veri tabanı uygulamaları uygulama yazılımlarının belirli amaçlar için özelleşmiş türleridir.

Uygulama yazılımları daha çok insanların tek başına yapamayacakları işleri yerine getirmek için tasarlanırlar. Temel amaç insanların günlük hayatta sıklıkla karşılaştıkları problemleri, tekrarlı işleri ve karmaşık sorunları hafifleterek kişinin üzerinde oluşacak iş yükünü ortadan kaldırmaktır.

Yukarıdaki cümleleri toplarsak bir uygulama yazılımının ana karakteristik özellikleri;

10 yıl öncesinde uygulama yazılımları adını verdiğimiz bu yazılımlar, günümüzde daha çok Uygulama ismiyle biliniyor. Bugün uygulama olarak ifade edilen yazılımlar aslında uygulama yazılımlarını ta kendisidir. Uygulama yazılımları kendi içerisinde farklı bölümlere de ayrılırlar. Bugün bilgisayar üzerinde kullanmış olduğumuz örneğin Skype gibi bir uygulama Masaüstü Uygulamasını adını alırken, telefon üzerinde kullanmış olduğumuz Facebook ise mobil uygulama adını alır veya web tarayıcısı üzerinde açmış olduğumuz bylge.com ise Web Uygulaması adıyla bilinir. Bu uygulamaların hepsi uygulama yazılımlarının bir alt kategorisidir.

Uygulama Yazılımları Görevleri

Peki bir uygulama yazılımın temel görevleri nelerdir? İlk paragrafta da açıkladığım gibi bu alan gerçekten çok geniştir bu yüzden bu sınırları her ne kadar belirlemek zor olsa da bir uygulama yazılımın fonksiyonlarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

Uygulama Yazılımı Çeşitleri ve Örnekleri

Uygulama yazılımları genel olarak üç tipte gruplandırılır.

Yardımcı Yazılımlar

Bu genelde bir programa destek olan ve tek başına bir program olmaktan ziyade ana programı destekleyen uygulama yazılımlarıdır. İşletim sistemlerinde kullanmış olduğumuz güvenlik duvarları, anti-virus programları ve klasörleri sıkıştırmak için kullanmış olduğumuz zip programları bunun bilinen en güzel örnekleridir. Bunlara genel olarak kullanıcının ana görevlerini yapmak için kullanmış olduğu yardımcı programları diyebiliriz.

Entegre Yazılımlar

Birden fazla şeyi yapan ve farklı paket uygulamaların içeren yazılımlardır. Google Docs, Micosoft Office ve SAP gibi kurumsal kaynak programları bunların en güzel örnekleridir. Veri tabanı uygulamaları yine bu alan içerisinde incelenir.

Özel Uygulama Yazılımı

Bu tür yazılımlar sadece özelleşmiş bir görev için tanımlanmış yazılımlardır. Oyunlar, işlemciler ve analitik motorlar bu grubun en yaygın örnekleridir.

Uygulama Yazılımları ve Sistem Yazılımları

Uygulama yazılımlarının tersine sistem yazılımları doğrudan bilgisayar kullanıcısıyla değil bilgisayar ile iletişim halindedir. Sistem yazılımları, bilgisayarının görevini yapabilmesi için gerekli olan işletim sistemleri, driver ve sanal sürücü işlemlerini yerine getiren programlardır. Sistem yazılımlarına genel olarak alt seviye programlarda denir.