Zipline

Zipline Nedir? Zipline Ne Demek?

İnsanların, direklerin ve ağaçların üzerine sıkıca sabitlenmiş bir telin üzerine monte edilmiş araba/araç ‘ın üzerine binerek bir yönden diğer yöne geçtikleri eğlence/spor faaliyetidir. Zipline, adı bir taraftan diğer tarafa geçerken tellerden çıkan “Zip” sesinden esinlenerek üretilmiştir. Yapılan bu spor faaliyetine genel olarak Zipline adı verilse de, kimi zaman Uçan Tilki, Zip Teli, Hava Pisti ve Trol Geçişi gibi isimleriyle de bilinir.

Zipline, yerçekimini kullanan basit bir mantık üzerine inşa edilmiştir. Yüksek bir yerden alçak bir noktaya gerilen tel kablo üzerine, sürtünmeye azaltacak bir kasnak yerleştirilerek hızlıca karşı tarafa geçmek temel amaçtır.

Zipline üzerinde yine hızı kontrol etmek için aktif ve pasif fren sistemleri vardır. Makara üzerine yerleştirilmiş aktif fren sistemleri sayesinde eğer istemediğinizden fazla bir hıza ulaşırsanız, makara üzerindeki freni kullanarak hızınızı düşürebilirsiniz. Pasif fren sistemleri, makara düzeneğinin sonunda yer alan eğitimin artırılmasıyla oluşturulan yerlerdir, tellerin sonuna doğru eğitim artırılarak bilinç olarak bir fren mekanizması kurulmuş olur, bu şekilde sporcunun hızlıca bir yerlere çarpmasının önüne geçilir.

Zipline Yapmak İçin Eğitim Almak Şart Mı?

Zipline, yamaç paraşütü gibi eğitim gerektiren bir spor faaliyeti değildir. İsteyen herkes, 10 dakikalık bir eğitim sonunda, Zipline sporunu yapabilir. Burada dikkat edilmesi gereken hususlardan biri bu sporu yaparken kaliteli ekipmanların kullanılması ve telin sabitlendiği yerlerin sağlam olmasıdır. Güvenliği elden bırakmamak adına, zipline yapılan yerin altında suyun olması daha güvenlidir.

Zipline, her ne kadar dünyada gençlerin ağırlıklı olarak yaptığı bir spor faaliyeti olmuş olsa bile her yaştan bireyin yapabileceği eğlenceli bir spordur. Deneyimli Zipline sporcuların yardımıyla diğer yaş grubundaki insanlarda bu sporu rahatlıkla yapabilir.

Türkiye’de Zipline Nerede Yapılır?

Eğer kendiniz bir Zipline hattı kurmayı düşünmüyorsanız, ülkemizde bu zamana kadar kurulmuş olan zipline hatlarından yararlanabilirsiniz. Avm, fuar ve açık konser alanlarında kimi zaman zipline hatlarıyla karşılaşabilir. Eğer hem doğa ile iç içe olmak ve hemde zipline denemek istiyorsanız aşağıdaki yerleri ziyaret edebilirsiniz.

1.Antalya, Kemer - Göynük Kanyonu

Türkiye'nin en büyük zipline parkuru, Antalya'nın Kemer ilçesine bağlı Göynük Kanyonu'nda bulunuyor. Toplam 1 kilometrelik parkur, 4 ayrı hattan oluşuyor.

2.Çankırı, Ilgaz Zipline

Kadın çayırı mevkiinde yerden 25 metre yükseklikte ve 530 metre uzunluğundaki zipline hattı mevcut.

3.Rize, Ayder Zipline

Rize‘nin Ayder ilçesinde 75 metre yükseklik ve 160 metre uzunluktaki zipline hattı ile hem Ayder manzarası seyredebilirhem de bu sporu yapabilirsiniz.

4.Artvin, Çoruh Nehri

Çoruh Nehri üzerindeki Borçka Barajı’nın üstüne kurulan zipline hattı 385 metre gidiş ve 385 metre dönüşle Karadeniz’in tek parçadan oluşan en uzun hat. Diğerlerine nazaran biraz daha hızlı bir parkur.

5.Erzurum, Tortum Zipline

Erzurum’un Uzundere ilçesinde bulunan Tortum Gölü‘ne teleferikten esinlenerek Rekreasyon Projesi adı altında bir zipline hattı kurulmuş. Göl boyunca zipline keyfini sınırlarda yaşamak için Tortum Göl’ünü tercih edebilirsiniz.

Zipline Yapmak Korkunç Mu?

Zipline, insanların yaptığı spordan keyif alması için tasarlanmış bir spor faaliyetidir. Özellikle, bungee jumping, diving vs adrenalin sporları gibi özellikle korku duyusunu bilinç olarak teşvik etmez. Ancak, bir önceki cümle Zipline nasıl bir tasarım içerdiğini de kesinlikle bağlıdır. Günümüzde hızlı ve tehlikeli zipline hatları vardır. Bu zamana kadar bir zipline hattında kaydedilmiş en hızlı iniş 160 km/sa’dir.

Zipline Halatları Kopar Mı? Zipline Güvenli Mi?

Zipline halatları paslanmaz çelik halatlardan yapılmıştır. Her halatta genellikle yedi adet daha küçük çelik halat kullanılır, bu yedi halatta kendi içinde 19 ince çelik halatla güçlendirilmiştir. Bunun için bir halatın tamamen kopması olası değildir. Halatlar yeni tur öncesi veya gün başlangıcında ilgili personel tarafından kontrol edilir. Halat üzerinde herhangi bir deformasyon ve kopma görülerse yenileriyle değiştirilir. Bu bakımından zipline görüldüğünden daha güvenli bir spordur.

Yukarıda her ne kadar zipline makul ölçüde güvenli olduğunu söylesekte. Bu zamana kadar bu sporda ölümlü kazalarda meydana gelmiştir. 2008 yılından Honduras adasında 30 metreden düşün Fojtasek Roatan , 2008 yılında Amerika’da bu sporda hayatını kaybeden 14 yaşındaki bir kız çocuğu ve daha fazlası. Her ekstrem spor gibi bu sporunda kendine ait riskleri var.

Avrupa'da Zipline Yapabilir Miyim?

Bir önceki paragrafta bahsettiğim trajediler ve ölümlü kazalar, Avrupa ve Amerika ülkelerini bu sporu bazı standartlar getirmeye zorlamıştır. Bu yüzden, Avrupa’da ve Amerika’da zipline yapmak ülkemizin aksine daha sıkı kurallara bağlıdır. Kendi başınıza kurabileceğiniz bir parkur bu bölgelerde yasaktır. Eğer bu bölgelerin bir yerinde bu sporu yapmak istiyorsanız mutlaka Avrupa Halatlar Kursu Birliği ve Profesyonel Halatlar Kurs Derneği kurumlarından akredite almış profesyonellerle çalışmanız gerekiyor.

Dünyadaki en uzun ve hızlı zip hattı Güney Afrika'daki Sun City’deki 280 metre yüksekliğindeki ve 1900 metre uzunluğundaki zip hattıdır. Bu hatta yaklaşık olarak saatte 150 km hıza ulaşabiliyor. ( Kaynak )

Zipline’ın Tarihi

Zipline bir eğlence sporu olarak kullanılmaya başlamadan önce uzun zamandır insanlar tarafından bir taşıma aracı olarak kullanılmıştır. Bulunan tarihi kanıtlara göre ziplinelerden ilk defa Himalayalar ve Alpler’de ulaşım aracı olarak yararlanılmıştır. Bu zipline hatlarında sadece insan değil, insanın ihtiyacı olabilecek diğer malzemeleride taşınmıştır.

Zipline’lar sarp yerlerde köprülerin alternatifi olarak kullanılmıştır. Köprülere göre kullanımı, kurulması ve en önemlisi hızlı bir ulaşım aracı alternatif oldukları için ziplinelardan fazlasıyla yararlanılmıştır.