bylge-logo

    Bylge

    Kütlenin Korunumu Kanunu

    Kütlenin Korunumu Kanunu Nedir ? Kütlenin korunumu yasasına göre, herhangi bir kimyasal reaksiyon sonunda meydana gelen maddelerin kütleleri toplamı, reaksiyo

    Picture of the Pow

    Pow

    @pow

    Kütlenin Korunumu Kanunu Nedir ?


    Kütlenin korunumu yasasına göre, herhangi bir kimyasal reaksiyon sonunda meydana gelen maddelerin kütleleri toplamı, reaksiyona giren maddelerin kütleleri toplamına eşittir. Mesela kapalı bir kapta bulunan 100 gramlık kimyasal bir karışım ile bir tepkime başlatırsak, tepkime sırasında veya sonunda hangi bileşikler oluşursa oluşsun kapta yine 100 gramlık bir kimyasal karışım olur. Kütlenin korunumu kanununa göre, kapalı bir sistem de hiçbir şey vardan yok, yoktan da var edilemez. Albert Einstein'ın (1879-1955) kütle ile enerji arasındaki ilişkiyi açıklayan ünlü denklemine (E = m.c²) göre, kütle enerjinin yoğunlaşmış şeklidir ve uygun koşullar sağlandığında bir miktar kütle enerjiye dönüşebilir. Kimyasal tepkimeler sırasında da aynı nükleer tepkimeler de olduğu gibi bir miktar kütle enerjiye dönüşür. Ancak enerjiye dönüşen bu kütle çok önemsiz bir miktarda olduğu için dikkat alınmaz.


    2H₂(g) + O₂(g) → 2H₂O(g) + Enerji (Önemsiz)


    Yukarıdaki kimyasal reaksiyonda, reaksiyona giren maddelerin (Hidrojen ve Oksijen Gazı) atom sayısı ve kütleleri toplamı ile reaksiyon sonunda oluşan ürünün (Su Buharı) atom sayısı ve kütlesi hemen hemen birbirine eşittir. Reaksiyon sırasında çok az miktar da bir kütle enerjiye dönüşmüştür. Ancak bu miktar çok önemsiz olduğu için dikkate alınmaz.


    1789'da Kütlenin korunumu yasasını ortaya koyan ünlü Fransız kimyager Antoine Lavoisier (1743-1794), havanın bir gaz karışımı olduğunu da fark eden ilk kişidir. Önceden insanlar, yanan her şeyin yapısında "filojiston" denen bir maddenin yer aldığını sanıyorlardı. Filojiston Teorisine göre, yanma olayı sırasında filojiston denen bu madde açığa çıkıyordu. Ancak Lavoisier yaptığı deneyler sonunda, herhangi bir madde yandığında havanın oksijeni ile birleştiğini ve filojiston diye bir maddenin olmadığını ortaya çıkardı.


    Kütlenin_Korunumu_Kanunu


    Lavoisier'nin Kütlenin Korunumu Kanunu ile İlgili Deneyleri


    Lavoisier, içerisinde kalay bulunan sızdırmaz bir cam kabın kütlesini ölçtükten sonra kap içerisinde başlattığı kimyasal bir reaksiyon ile beyaz bir toz kütlenin oluşmasını sağladı. Kabın kütlesini tekrar ölçtüğünde ise reaksiyondan önce ve sonra kütlenin aynı olduğunu tespit etti.


    Lavoisier, izole edilmiş cam bir kavanozda bulunan bir elması Güneş ışığının yardımıyla yaktığında bir süre sonra elmasın buharlaşarak kaybolduğunu ancak kavanozun ağırlığının hala değişmediğini fark etti. Oluşan gaz bugün artık bildiğimiz karbondioksittir. Aynı şartlar altında kömür ile tekrarladığı deneyler sonunda, bu maddelerin aynı elementin farklı formları ( Bakınız: Allotrop Atomlar ) olduğunu anladı ve bu elemente karbon adını verdi.


    Fosforik asidi yaktıktan sonra oluşan maddenin fosfordan daha ağır olduğunu ve yanma sırasında havanın emildiğini buldu. Bu çok önemli bir deneydi, çünkü yanma sırasında oluşan yeni maddenin kütlesinde Filojiston Teorisi'nin aksine bir artış oluyor ve azalıp kaybolmuyordu.


    Lavoisier, 1774'te cıva ile yaptığı bir deneyde, bir kapta bulunan cıvayı yüksek sıcaklığa kadar (350 °C) ısıttığında kapta kırmızı renki bir maddenin oluştuğunu gördü. Oluşan bu madde cıva oksitti. Cıva oksidi daha düşük bir sıcaklıkta tekrar ısıttığında ise civa oksitteki ağırlık azalmasına eşit miktarda bir gazın ortama salındığını gördü. Lavoisier bu gaza, Eski Yunanca "asit üreten", "asit yapan" anlamına gelen oksijen ismini verdi. Cıva ile tepkimeye giren oksijenin cıva oksit ürününün sonucu olduğunun bulunması, Filojiston Teorisi'ni çürütmüştür.

    Published Date:

    July 30, 2022

    Updated Date:

    December 05, 2023